Việt Nam tăng tốc điện hạt nhân: Ký hiệp định với Nga, nối lại hợp tác với Nhật

Investing.com - Trong cuộc họp rà soát tiến độ các dự án điện hạt nhân ngày 24/6, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương xúc tiến đàm phán để ký kết Hiệp định đầu tư với Nga cho dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 ngay trong tháng 8. Đồng thời, cần tiếp tục làm việc với phía Nhật Bản nhằm làm rõ khả năng hợp tác tiếp theo đối với dự án Ninh Thuận 2.

Theo thông báo kết luận, việc phát triển mạnh mẽ các nguồn điện là nhu cầu cấp thiết để đảm bảo an ninh năng lượng, hỗ trợ nền kinh tế tăng trưởng cao, đồng thời thực hiện các cam kết quốc tế về giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 thông qua chuyển đổi sang năng lượng sạch và tái tạo.

Từ cuối năm 2024 đến nay, các cơ quan Trung ương, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã đồng loạt chỉ đạo tái khởi động các dự án điện hạt nhân, trong đó Thủ tướng đã trực tiếp chủ trì hai cuộc họp của Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Dù các bộ ngành đã nỗ lực triển khai nhiệm vụ được giao, tiến độ đàm phán với các đối tác đầu tư – đặc biệt là với Nhật trong dự án Ninh Thuận 2 – vẫn chậm so với yêu cầu.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng việc chậm trễ này có thể ảnh hưởng đến các bước tiếp theo như phê duyệt chủ trương đầu tư, tổ chức triển khai và mục tiêu hoàn tất công tác đầu tư xây dựng trước ngày 31/12/2030 (hoặc chậm nhất là 31/12/2031) theo chỉ đạo của Thủ tướng.

Phó Thủ tướng lưu ý rằng Việt Nam chưa có kinh nghiệm trong lĩnh vực điện hạt nhân, nên cần học hỏi từ quốc tế trong việc xây dựng thể chế pháp lý, cập nhật công nghệ, đào tạo nhân lực và chuyển giao kỹ thuật. Ông yêu cầu các bộ, ngành liên quan và UBND tỉnh Ninh Thuận chủ động giải quyết vướng mắc trong phạm vi thẩm quyền để thúc đẩy dự án.

Bộ Công Thương được giao chủ trì thành lập đoàn đàm phán với Nga, hoàn thiện nội dung kỹ thuật và pháp lý để ký kết Hiệp định hợp tác đầu tư xây dựng nhà máy Ninh Thuận 1 vào tháng 8/2025. Với Ninh Thuận 2, Bộ Công Thương phối hợp Bộ Ngoại giao và PVN tiếp tục trao đổi với phía Nhật Bản, báo cáo kết quả lên Thủ tướng trong tháng 7.

UBND tỉnh Ninh Thuận có trách nhiệm hoàn tất công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư cho cả hai dự án ngay trong năm 2025, đảm bảo cuộc sống của người dân được di dời không thấp hơn trước. Quá trình đền bù và chi trả phải minh bạch, tránh tiêu cực.

Bộ Tài chính được giao hoàn tất thủ tục bố trí vốn ngân sách Trung ương năm 2024 để hỗ trợ địa phương di dời, tái định cư, đồng thời phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, EVN và PVN trong việc đàm phán tín dụng quốc tế – trong đó có các đối tác Nga.

Bộ Khoa học và Công nghệ chịu trách nhiệm hoàn chỉnh dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) để trình Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 9. Các bộ ngành và địa phương cũng phải rà soát các khó khăn pháp lý, báo cáo trước ngày 25/6.

Ngoài ra, Việt Nam dự kiến hoàn tất báo cáo đánh giá hạ tầng điện hạt nhân theo tiêu chuẩn của IAEA trong tháng 8, làm cơ sở cho các bước triển khai tiếp theo.