Bởi Amy Lv và Tony Munroe
(Reuters) - Trung Quốc đã cấm xuất khẩu sang Hoa Kỳ các mặt hàng liên quan đến khoáng sản gali, germani và antimon có tiềm năng ứng dụng trong quân sự, nước này cho biết hôm thứ Ba, một ngày sau cuộc đàn áp mới nhất của Washington đối với ngành sản xuất chip của Trung Quốc.
Một chỉ thị của Bộ Thương mại về các mặt hàng sử dụng kép với cả ứng dụng quân sự và dân sự đã nêu ra những lo ngại về an ninh quốc gia. Lệnh này, có hiệu lực ngay lập tức, cũng yêu cầu xem xét chặt chẽ hơn về mục đích sử dụng cuối cùng đối với các mặt hàng than chì được vận chuyển đến Hoa Kỳ.
Bộ Thương mại cho biết: "Về nguyên tắc, việc xuất khẩu gali, germani, antimon và các vật liệu siêu cứng sang Hoa Kỳ sẽ không được phép".
Các biện pháp hạn chế này tăng cường thực thi các giới hạn hiện hành đối với xuất khẩu các khoáng sản quan trọng mà Bắc Kinh đã bắt đầu triển khai vào năm ngoái, nhưng chỉ áp dụng cho thị trường Hoa Kỳ, trong diễn biến mới nhất về căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức.
Dữ liệu hải quan Trung Quốc cho thấy không có lô hàng germani hoặc gali gia công và chưa gia công nào đến Hoa Kỳ trong năm nay tính đến tháng 10, mặc dù đây lần lượt là thị trường lớn thứ tư và thứ năm về các loại khoáng sản này vào năm trước.
Gali và germani được sử dụng trong chất bán dẫn, trong khi germani cũng được sử dụng trong công nghệ hồng ngoại, cáp quang và pin mặt trời.
Tương tự như vậy, tổng lượng hàng xuất khẩu antimon của Trung Quốc trong tháng 10 đã giảm 97% so với tháng 9 sau khi động thái hạn chế xuất khẩu của Bắc Kinh có hiệu lực.
Năm ngoái, Trung Quốc chiếm 48% lượng antimon được khai thác trên toàn cầu, được sử dụng trong đạn dược, tên lửa hồng ngoại, vũ khí hạt nhân và kính nhìn ban đêm, cũng như trong pin và thiết bị quang điện.
Theo công ty tư vấn Project Blue, năm nay Trung Quốc chiếm 59,2% sản lượng germani tinh chế và 98,8% sản lượng gali tinh chế.
Jack Bedder, đồng sáng lập Project Blue, cho biết: "Động thái này là sự leo thang đáng kể về căng thẳng trong chuỗi cung ứng, nơi mà việc tiếp cận các đơn vị nguyên liệu thô vốn đã rất hạn chế ở phương Tây".
Dữ liệu từ nhà cung cấp thông tin Argus cho thấy giá antimon trioxide tại Rotterdam đã tăng vọt 228% kể từ đầu năm lên 39.000 đô la một tấn vào ngày 28 tháng 11.
"Mọi người sẽ đào trong sân sau nhà mình để tìm antimon. Nhiều quốc gia sẽ cố gắng tìm kiếm các mỏ antimon", một thương nhân kim loại nhỏ ở châu Âu cho biết, từ chối nêu tên.
Thông báo của Trung Quốc được đưa ra sau khi Washington tiến hành đợt đàn áp thứ ba trong ba năm đối với ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc vào thứ Hai, hạn chế xuất khẩu sang 140 công ty, bao gồm cả nhà sản xuất thiết bị chip Naura Technology Group.
Trump, người có nhiệm kỳ Nhà Trắng đầu tiên được đánh dấu bằng cuộc chiến thương mại gay gắt với Trung Quốc, đã tuyên bố sẽ áp dụng mức thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc và đe dọa áp mức thuế 60% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc trong chiến dịch tranh cử tổng thống của mình.
Peter Arkell, chủ tịch Hiệp hội Khai khoáng Toàn cầu Trung Quốc, cho biết: "Không có gì ngạc nhiên khi Trung Quốc đã đáp trả những hạn chế ngày càng tăng của chính quyền Mỹ, hiện tại và sắp tới, bằng những hạn chế riêng của mình đối với nguồn cung cấp các khoáng sản chiến lược này" .
"Đây là một cuộc chiến thương mại không có bên nào chiến thắng", ông nói.
Riêng một số nhóm công nghiệp Trung Quốc đã kêu gọi các thành viên của mình mua chất bán dẫn sản xuất trong nước vào thứ Ba, trong đó có một nhóm cho biết chip của Hoa Kỳ không còn an toàn và đáng tin cậy nữa.