KINSHASA (Reuters) - Cộng hòa Dân chủ Congo đang cân nhắc việc cử đại diện tới các cuộc đàm phán hòa bình với nhóm phiến quân M23 do Rwanda hậu thuẫn, nơi Angola dự định tiếp đón vào tuần tới, hai nguồn tin chính phủ cho biết hôm thứ Năm, khi nhóm phiến quân này liệt kê các yêu cầu với nhóm hòa giải.
Angola đã cố gắng làm trung gian cho lệnh ngừng bắn lâu dài và giảm căng thẳng giữa Congo và nước láng giềng Rwanda, quốc gia bị cáo buộc ủng hộ phiến quân M23 do người Tutsi lãnh đạo. Rwanda phủ nhận những cáo buộc đó.
Vào thứ Tư, văn phòng tổng thống Angola tuyên bố các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Congo và M23 sẽ bắt đầu tại Luanda vào thứ Ba. Cuộc đối thoại này sẽ đánh dấu cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên của Congo với M23.
Cho đến nay, Tổng thống Felix Tshisekedi vẫn từ chối đàm phán trực tiếp với M23 và chính phủ cũng chưa chính thức xác nhận sự tham gia của họ.
Các cuộc đàm phán cho thấy "mong muốn của Angola trong việc giúp khu vực của chúng tôi tìm ra cách thoát khỏi cuộc khủng hoảng", Tshisekedi cho biết trong bài đăng trên trang X của tổng thống Congo.
"Điều quan trọng là các quyết định đưa ra trong dịp này phải nhanh chóng được chuyển thành hành động cụ thể trên thực tế."
Hai nguồn tin chính phủ nói với Reuters hôm thứ Năm rằng đề xuất mới nhất của Angola đang được xem xét nghiêm túc.
"Đây là một quá trình đang bắt đầu. Kinshasa muốn nó diễn ra trong thời gian ngắn nhưng cũng có thể kéo dài, và người đứng đầu nhà nước sẽ quyết định những người sẽ đại diện cho phía chính phủ", một trong những nguồn tin cho biết.
"Ngay cả khi có liên hệ trực tiếp với M23, điều này cũng không loại trừ trách nhiệm của Kigali", một nguồn tin khác cho biết.
M23 hoan nghênh sáng kiến của Angola nhưng yêu cầu Tshisekedi công khai bày tỏ cam kết đàm phán trực tiếp với nhóm này.
Trong tuyên bố hôm thứ Năm, quân nổi dậy cũng yêu cầu thành lập một nhóm trung gian và làm rõ cách thức thực hiện các nghị quyết được thông qua tại hội nghị thượng đỉnh chung của các khối Đông và Nam Phi vào tháng trước.
Tuyên bố cho biết: "Chỉ có đàm phán trực tiếp mới có thể mở đường cho một giải pháp lâu dài cho cuộc khủng hoảng đang diễn ra".
Đồng minh rút lui
Tin tức này được đưa ra khi Cộng đồng Phát triển Nam Phi cho biết hội nghị thượng đỉnh của các nguyên thủ quốc gia trong khu vực đã chấm dứt nhiệm vụ triển khai quân đội tại Congo, được gọi là SAMIDRC, và quyết định rút quân theo từng giai đoạn.
Thông báo này có khả năng là một đòn giáng mạnh vào Tshisekedi, người đang phải đối mặt với những lời chỉ trích về cách xử lý bước tiến mới nhất của M23.
SADC đã triển khai sứ mệnh của mình tại Congo, một quốc gia sản xuất coban và đồng lớn , vào tháng 12 năm 2023 với nhiệm vụ kéo dài một năm được gia hạn vào năm ngoái. SADC đang giúp chính phủ Congo chống lại các nhóm phiến quân.
Nhưng một tài liệu mà Reuters xem được vào tháng 2 cho biết tình trạng của phái bộ khối tại Congo cần phải được thảo luận với các bên trong cuộc xung đột.
Phiến quân M23 đã chiếm giữ hai thành phố lớn nhất miền đông Congo kể từ tháng 1 trong một động thái leo thang của cuộc xung đột kéo dài bắt nguồn từ sự lan rộng của cuộc diệt chủng năm 1994 ở Rwanda và cuộc đấu tranh giành quyền kiểm soát các nguồn tài nguyên khoáng sản khổng lồ của Congo.
Alphamin Resources cho biết hôm thứ năm rằng họ đã tạm dừng khai thác thiếc ở khu vực phía đông bất ổn của Congo khi quân nổi dậy tiến vào hoạt động.