Các tập đoàn dầu khí Trung Quốc tạm dừng nhập dầu Nga vì rủi ro trừng phạt

Investing.com - Theo Reuters, bốn tập đoàn dầu khí nhà nước lớn nhất Trung Quốc — gồm PetroChina, Sinopec, CNOOC và Zhenhua Oil — đã tạm ngừng mua dầu thô Nga vận chuyển bằng đường biển sau khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt mới lên hai “ông lớn” năng lượng của Moscow là Rosneft và Lukoil.

Động thái này phản ánh sự thận trọng ngày càng tăng của Bắc Kinh trước nguy cơ bị ảnh hưởng bởi các biện pháp trừng phạt thứ cấp từ Washington. Nguồn tin trong ngành cho biết các doanh nghiệp Trung Quốc tạm dừng giao dịch để đánh giá rủi ro pháp lý, đặc biệt trong bối cảnh các công ty năng lượng Ấn Độ — hiện là khách hàng lớn nhất của Nga — cũng dự kiến cắt giảm nhập khẩu dầu để tuân thủ quy định từ Mỹ và phù hợp với định hướng hợp tác thương mại mới với Washington.

Ngày 22/10, Bộ Tài chính Mỹ công bố lệnh trừng phạt nhằm vào Rosneft và Lukoil, cáo buộc hai công ty này tạo nguồn thu phục vụ hoạt động quân sự của Nga và chưa thể hiện thiện chí trong các nỗ lực hòa đàm về Ukraine. Thông tin khiến giá dầu thế giới bật tăng gần 5% trong phiên 23/10 do lo ngại nguồn cung bị gián đoạn, trước khi hạ nhiệt khi OPEC tuyên bố sẵn sàng điều chỉnh sản lượng để ổn định thị trường.

Hiện Trung Quốc nhập khẩu trung bình khoảng 1,4 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày qua đường biển, phần lớn do các nhà máy lọc dầu tư nhân — thường gọi là nhóm “teapot” — đảm nhận. Trong khi đó, khối doanh nghiệp nhà nước chiếm tỷ trọng nhỏ hơn đáng kể. Theo Vortexa Analytics, lượng mua của nhóm này chỉ dưới 250.000 thùng/ngày trong 9 tháng đầu năm 2025, còn Energy Aspects ước tính khoảng 500.000 thùng/ngày.

Một số nguồn tin cho biết Unipec — đơn vị thương mại của Sinopec — đã ngừng nhập dầu Nga từ tuần trước, sau khi Anh bổ sung Rosneft, Lukoil và một số tàu thuộc “đội tàu bóng đêm” vào danh sách trừng phạt. “Đội tàu bóng đêm” là thuật ngữ dùng để chỉ các tàu vận chuyển dầu Nga nhưng tìm cách né tránh giám sát quốc tế.

Phần lớn lượng dầu mà Rosneft và Lukoil bán sang Trung Quốc được thực hiện qua trung gian, khiến việc tuân thủ lệnh trừng phạt trở nên phức tạp. Một số nhà máy lọc dầu tư nhân được cho là sẽ tạm dừng nhập khẩu để quan sát phản ứng của thị trường, song vẫn mong muốn duy trì nguồn cung từ Nga.

Bên cạnh nguồn dầu vận chuyển bằng tàu, Trung Quốc vẫn nhập khoảng 900.000 thùng dầu Nga/ngày qua hệ thống đường ống do PetroChina vận hành — dòng chảy được đánh giá ít bị ảnh hưởng bởi các biện pháp trừng phạt mới. Giới phân tích nhận định Trung Quốc và Ấn Độ có thể sớm tìm kiếm nguồn thay thế từ Trung Đông, châu Phi hoặc Mỹ Latinh, kéo giá dầu từ các khu vực này tăng lên trong thời gian tới.