FO3.0S – FO3.5S (Fuel oils)

2.1. Dầu mazut là dầu gì? Nguồn gốc dầu mazut

Dầu mazut có tên tiếng Anh là Fuel oil. Chúng còn được gọi với tên là dầu nhiên liệu, dầu FO. Đây là một loại nhiên liệu được sử dụng phổ biến trong vận hành các lò đốt. 

Dầu mazut là 1 hợp chất hydrocacbon, có nguồn gốc từ dầu mỏ. Đây là sản phẩm của quá trình chưng cất phân đoạn dầu thô parafin và asphalt ở áp suất khí quyển và trong chân không. Ta sẽ thu được dầu mazut trong khoảng nhiệt độ từ 250 - 300 độ C trong quá trình chưng cất,

2.2 Đặc điểm của dầu mazut

Một số đặc điểm chung của dầu mazut bao gồm:

• Tồn tại dưới dạng các chất lỏng màu đen.
• Thành phần chủ yếu của dầu mazut là các cặn của quá trình chưng cất dầu thô.
• Nhiệt độ sôi của dầu mazut tương đối cao từ 200 độ C trở lên, thậm chí đạt trên 300 độ C.

Ngoài ra với mỗi loại dầu FO sẽ có các đặc trưng riêng phù hợp với mục đích sử dụng và các kỹ thuật sử dụng để cho hiệu quả tốt nhất. 

Dầu mazut là chất lỏng màu đen

2.3. Dầu mazut được phân loại như thế nào?

Dầu mazut thường được chia thành 2 loại là dầu mazut nặng và nhẹ:

• Dầu mazut nhẹ (FO nhẹ): Có nhiệt độ sôi từ 200 - 300 độ C, tỷ trọng 0,88 - 0.92. 
• Dầu mazut nặng (FO nặng): Có nhiệt độ sôi từ 320 độ C trở lên với tỷ trọng từ 0,92 - 1,0 hoặc cao hơn.

Ngoài ra có thể dựa vào độ nhớt và hàm lượng lưu huỳnh để phân loại các loại dầu FO như sau:

Quá trình chưng cất phân đoạn dầu mỏ

2.4. TIÊU CHUẨN CƠ SỞ:

      Các chỉ tiêu chất lượng của nhiên liệu đốt lò (FO) theo TCVN 6239:2002 được quy định trong bảng dưới đây:

2.5. Chỉ tiêu chất lượng dầu mazut tại Việt Nam

Dưới đây là tiêu chuẩn nhiên liệu dầu - Fuel oil (FO) theo TCCS 04:2023/PLX

Trong đó:

• Nhiệt trị: Lượng nhiệt sinh ra khi đốt 1 đơn vị nhiên liệu.
• Hàm lượng lưu huỳnh là 1 chỉ tiêu đánh giá đến độ ăn mòn của nhiên liệu đối với dầu FO nhẹ và là chỉ tiêu đánh giá ảnh hưởng của lưu huỳnh với chất lượng thép của dầu FO nặng. Khi hàm lượng lưu huỳnh trong dầu mazut càng thấp thì dầu càng đạt chất lượng tốt. 
• Độ nhớt: Đối với dầu FO nhẹ giúp đánh giá khả năng nhiên liệu được đốt cháy hết, đồng thời cho biết điều kiện cho quá trình đóng gói, vận chuyển nhiên liệu cũng như tính toán được mức độ gia nhiệt trước khi phun vào lò của dầu FO nặng.
• Điểm đông đặc và điểm sương: Thông số này giúp xác định giới hạn nhiệt độ phục vụ cho việc vận chuyển nhiên liệu từ bể lưu trữ đến lò đốt. 
• Nước và tạp chất cơ học: 2 yếu tố này ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của dầu, khả năng làm bẩn, làm tắc ống dẫn. 

2.6. Dầu mazut dùng để làm gì? 

Dầu mazut là nhiên liệu đốt trong các lò đốt dạng bay hơi hoặc dạng ống khói trong các nhà máy điện hay các nhà máy công nghiệp cần nhiệt lượng lớn. Một ứng dụng khác của dầu mazut là nguồn nhiên liệu vận hành cho tàu vận tải biển. sản phẩm của dầu FO còn có dầu diezen sử dụng làm nguyên liệu cho một số phương tiện, nó là nhiên liệu đốt cho các ngành công nghệ đặc thù như: công nghiệp nồi hơi, lò nung, lò đốt dạng bay hơi, dạng ống khói hoặc cho các loại động cơ đốt của tàu biển.

2.7. Lưu ý khi sử dụng và bảo quản dầu mazut

Trong khi sử dụng cũng như bảo quản dầu mazut cần có những lưu ý như sau:

• Dầu mazut cần được đựng trong những phuy, thùng chuyên dụng chứa chất lỏng có nắp đậy kín. Tránh làm rơi vãi, rò rỉ dầu trong quá trình vận chuyển, tránh gây ô nhiễm môi trường.
• Trong quá trình sử dụng cũng như vận chuyển dầu mazut cần đảm bảo đúng các tiêu chí về cháy nổ: Bảo quản nơi thoáng khí, kiểm soát nhiệt độ kho, cấm lửa, hút thuốc; không sử dụng các thiết bị có khả năng phát ra tia lửa, thiết bị viễn thông để đảm bảo an toàn tại kho chứa, nơi sang chiết dầu.
• Cần có các trang thiết bị bảo hộ cho người lao động như quần áo bảo hộ, găng tay, mặt nạ, khẩu trang trong quá trình tiếp xúc, sử dụng dầu mazut.
• Nếu vô tình dầu mazut dính vào da, mắt, quần áo cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất và có các biện pháp xử trí kịp thời.